مهمترین تفاوت های جنسی بین میانسالان و سالمندان در توانایی ، تمایلات جنسی و دستیابی و حفظ حالت نعوظ است . میانسالان میل جنسی بیشتری دارند . بعد از 60 سالگی در عموم افراد این تمایلات به تدریج کاهش می یابند. البته در این میان تفاوت های فردی گسترده ای وجود دارد و مسلما سطح تمایلات جنسی در میانسالی برای هر فرد با سطح آن در سالمندی ارتباط دارد . حفظ نعوظ که در جوانی و میانسالی با اطمینان خاطر انجام می گیرد ، در دوران سالمندی متزلزل می شود. به این ترتیب گاهی قدرت انجام کامل عمل زناشویی در سنین سالمندی مسئله ساز می گردد و البته تجربیات منفی می تواند باعث کاهش اطمینان فرد نسبت به خودشان شود و سبب کاهش اقدام به عمل جنسی گردد. اکثر افراد گروه سنی 50 سال که از سلامت بدنی بهره مند هستند ، قادرند عمل جنسی را با موفقیت انجام دهند. نکته مهم این است که این افراد میل دارند توانایی های دوران جوانی را حفظ کنند که این موضوع کمتر اتفاق می افتد و هر چه سن بالاتر می رود ، تمایلات و توانایی های جنسی رو به کاهش می گذارند.
دکتر شیاوی گزارش می دهد که اواخر 50 سالگی و شروع 60 سالگی ، نقطه عطفی در تغییرات جنسی محسوب می شود . مردان این گروه سنی بیشترین مراجعان به متخصصین مجاری ادرار ، پزشکان ، روان پزشکان و روان کاوان می باشند. این گروه سنی معمولا تا 2 سال به این موضوع اهمیت نمی دهند و سپس قدرت تحمل نارسائی ها را نداشته و به پزشک مراجعه می کنند. دکتر فلدمن علت رجوع این گروه سنی به پزشک را عدم دست یابی به نعوظ کامل معرفی می کند . این متخصص بعد از مطالعه بیش از یکصد گزارش از مراکز مختلف امریکا نتیجه گیری می کند که افزایش سن ( صرف نظر از بیماری ها و مصارف دارویی و غیره ) موجب نزول تدریجی در تمایلات و توانایی جنسی می شود.
مطالعات بر روی 1290 مرد بین سنین 40 تا 70 سال توسط دکتر مال هال نشان می دهد که 10 درصد این افراد دچار ناتوانی جنسی به طور کلی شده ، 25 درصد با درجات کمتری به ناتوانی جنسی مبتلا شده و 17 درصد درجات پایین تر و مختصری از ناتوانی جنسی را گزارش کرده اند . گروه آخر متشکل از افرادی بود که یا در دوران چهل سالگی بوده اند و یا چندان توجهی به تغییرات جنسی خود نداشته اند و نتیجتا هرگونه تحول را طبیعی قلمداد کرده اند. همانطور که قبلا ذکر شد ، یکی از نکات مثبت بیواوژیک بعد از 50 سالگی توانایی کنترل انزال است . کاهش هورمون تستوسترون و فعالیت های فکری و آرامش خانوادگی و اقتصادی معمولا به فرد فرصت تامل و صبر داده و با مسئله انزال زودرس کمتر مواجه می شوند و این باعث می شود که با خیال راحت تری به عمل نزدیکی و زناشوئی اقدام نمایند. کاهش حساسیت پوست خارجی آلت یکی از دلایل کاهش تحریکات جنسی محسوب می گردد. دکتر لومان می نویسد که مسئله انزال زودرس که معمولا گروهی از جوانان با آن مواجه هستند با افزایش سن به مرور کاهش پیدا می کند و در سالمندان مسئله حفظ و ایجاد نعوظ جانشین انزال زودرس می گردد. سالمندان برای ایجاد و حفظ نعوظ می توانند از دستگاه توانبخشی جنسی آقایان یا همان وکیوم مردانه و همچنین از حلقه سیلیکونی حفظ نعوظ استفاده کنند .
دلایل تضعیف نعوظ آلت تناسلی در مردان در دهه 50 سالگی :
متخصصین مجاری ادرار در چند دهه گذشته عملکرد ناقص نعوظ را در سنین 50 و 60 سال مورد مطالعه قرار داده اند . اختلال در عملکرد نعوظ می تواند به دلیل بیماری ها و افزایش سن باشد. متمایز کردن اثرات سن و بیماری ها کار بسیار مشکلی است. بیماری های عروق ، غرری ( پروستات و تیروئید ) ، عمل جراحی ، تصادف منجر به نقص عضو ، بیماری های مزمن ، بیماری های حاصل از رشد غدد سرطانی ، افسردگی و داروها می تواننند دلایل بر هم خوردگی عملکرد نعوظ بعد از 50 سالگی محسوب گردند. فاکتور سن به تنهایی نیز می تواند نقش مهمی در کاهش توانایی و تمایلات جنسی بازی کند . به طور کلی افراد سالم که فعالیت جسمی کافی داشته باشند گروه کوچکی از کل مبتلایان به اختلال نعوظ را تشکیل می دهند . افرادی که به بیماری های قلبی ، فشار خون ، بیماری قند مبتلا هستند اکثریت افراد مبتلا به اختلال معوظ را تشکیل می دهند . مطالعات بیشماری بیماری ها و داروها را مسئول اختلال عملکرد نعوظ معرفی کرده اند . دستگاه وکیوم مردانه مخصوص درمان اختلال نعوظ آقایان وسیله ای است که این بیماران می توانند جهت ایجاد و حفظ نعوظ برای بر قراری رابطه جنسی از آن استفاده کنند. استفاده از دستگاه توانبخشی جنسی آقایان وکیوم مردانه دارای هیچ گونه عوارض جانبی نبوده و دارای تاییدیه از وزارت بهداشت و درمان جمهوری اسلامی ایران می باشد.
دکتر شیاوی می نویسد که افراد سالم 55 تا 64 ساله که هیچ دارویی مصرف نمی کردند را با گروه سنی 45 تا 55 ساله مقایسه نموده و به این نتیجه رسید ، که نعوظ شبانه و نعوظ اختیاری در گروه سنی اول کمتر از گروه دوم است . همچنین گروه سنی اول مشکلات بیشتری در انجام عمل جنسی داشتند . البته در محدوده سنی 45 تا 55 سال هم ، افرادی که دچار بیماری بوده و یا دارو مصرف کرده اند به نارسائی های جنسی بیشتری دچار بودند. سوال هایی که توسط محققین مطرح شده این است که آیا تغییرات ژنتیکی در حوالی سنین 55 سالگی در افراد به وجود می آید ؟ آیا این تغییرات ، بیماری تلقی می گردند ؟ آیا این تغییرات شرایط جدیدی را از بعد بیولوژیکی به وجود می آورند ؟زمانی که فرد دچار اختلال عملکرد نعوظی است آیا درمان این نارسایی می تواند فرد را دچار عوارض جانبی نماید/ جواب به این سوالات بسیار پیچیده است و محققین به دنبال جواب های آنها هستند .
کاهش بینایی ، کاهش شنوایی ف کاهش تمایلات و توانایی های جنسی و سایر نارسایی های حاصل از افزایش سن که گروه های سنی 55 تا 65 سال به انها مبتلا می گردند از دید عده ای ف بیماری تصور می گردد و زمانی که این نقصان ها به عنوان بیماری معرفی شوند ، باید به دنبال علل بیماری بود و داروهایی برای مقابله با آن پیدا کرد . خاطرات دوران جوانی و عدم توانایی فعلی به فرد می آموزد که چیزی تغییر کرده است و راحت ترین طریق برخورد با این تغییرات اسم گذاری آنها به عنوان بیماری است . از دست دادن مردانگی برای اکثر افراد ازار دهنده تر از دست دادن مو ف شنوایی ف چشایی و بینایی و غیره محسوب می گردد. داروهای جدیدی که مورد استفاده قرار می گیرند توانسته اند اطمینان بیشتری در مردان نسبت به توانایی های جنسی خود به وجود اورد . لازم به ذکر است که داروهای موجود خود آثار جانبی داشته و افرادی که به بیماری های قلبی ف پروستات و فشارخون مبتلا هستند ف می بایستی با پزشک متخصص مشاوره نمایند .
شناخت و بررسی علل اختلالات نعوظ می تواند در حل مسئله بسیار موثر واقع گردد. دکتر گلداشتاین می نویسد که نعوظ را می توان به سه گروه تقسیم کرد . نعوظ کامل ، نعوظ متوسط و نعوظ حداقل . این تقسیمات به میزان استحاله عضلات نرم جسم غاری به بافت های همبندی بستگی دارد. در جوانان میزان عضلات نرم جسم غاری ، 42 تا 48 درصد کل بافت آلت می باشد . در افراد دچار ناتوانی جسمی کامل میزان این عضلات به زیر 30 درصد می رسد و در میانه اینها ، این درصد بین 30 تا 37 درصد است . دکتر لوین می نویسد که هر چه سن بالاتر می رود میزان رشته های ارتجاعی موجود در آلت افزایش می یابد و عملکرد عضلات را کاهش می دهد . میزان رشته های ارتجاعی بافت همبندی در تمام بدن با افزایش سن افزایش می یابد و آلت هم از این پدیده مصون نیست . دکتر آلتوف می نویسد که کاهش اکسیژن گیری سلول ها و بافت های آۀت می تواند باعث تحول در ساختار بافت های آلت گردد و بافت های نرم را به بافت های لیفی - ارتجاعی تبدیل کند . دکتر برودریک ادامه می دهد که استحاله بافت های نرم به بافت های همبندی یکی از مهم ترین دلایل کاهش نعوظ و عدم توانایی حفظ نعوظ محسوب می گردد و بالاخره باعث ناتوانی جنسی می گردد.
کاهش تمایلات و فعالیت های جنسی با افزایش سن ، تغییراتی تدریجی هستند ، و زمان بخصوصی وجود ندارد که یک باره همه چیز تغییر کند . با توجه به این موضوع ، افراد به پدیده کاهش تمایلات و توانایی جنسی عادت می کنند و دچار ضربه شدید نمی شوند مخصوصا که سایر اعضای بدن نیز در حال تحول هستند . کاهش بینایی ، شنوایی ، کم خوابی ، دردهای مفاصل ، بیماری های جسمی جدید ، گاهی مشکلات جنسی را تحت الشعاع قرار می دهند . خواننده محترم باید توجه داشته باشد که مسائل ذکر شده در تمام افراد ممکن است به وجود نیاید و سالمندانی هستند که در سلامت کامل بدنی و روحی و جنسی بسر می برند . همچنین با تغذیه مناسب ، داشتن فعالیت جسمی کافی ، انجام معاینات غربالگری ، دوری از فشارهای روانی و اتخاذ یک شیوه زندگی متعادل می توان تغییرات فوق را به تعویق انداخته یا تعدیل نمود .
از دیگر عواملی که باعث تضعیف حالت نعوظ در مردان سالمند می شوند کاهش تدریجی تشرح هورمون تستوسترون در مردان می باشد .تحقیقات زیادی راجع به تغییرات میزان هورمون در اثر افزایش سن در مردان در سطح جهانی در حال انجام است در یکی از این تحقیقات دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که کاهش آرام تستوسترون باعث کاهش تمایلات جنسی و توانایی جنسی می گردد. کاهش تستوسترون باعث کوچک شدن آلت در مردان می گردد و با اشاره به تحقیقات ارولوژیست های فرانسوی بنا به مطالعاتی که در بیمارستان شامبری فرانسه انجام شده است بیانگر آن است که از سن 30 تا 80 سالگی مردان 25 درصد از حجم و اندازه آلت خود را از دست می دهند . البته تحقیقات این مرکز مورد تایید سازمان ها و مراکز علمی قرار نگرفته است .
کاهش هورمون تستوسترون در مردان سبب عوارض زیر می شود :
- کاهش میل جنسی
- مشکل نعوظ
- افسردگی و بی میلی در تفکر جنسی
- بی میلی در انجام کارها و کاهش فعالیت های روزانه
- عدم تمرکز و بهم خوردگی خواب
- حساسیت بی پایه و بی تفاوتی احساسی
- کاهش چگالی عضلات و پوکی استخوان
پروستات و کاهش میل جنسی در مردان
پروستات و بیضه ها منابع تولید منی و تستوسترون در انسان محسوب می گردند و نقش اصلی را در توانایی جنسی بازی می کنند . پروستات قسمت عمده مایع منی انسان را تولید می کند و در هرگونه بحث راجع به جنسیت در مردان باید غده پروستات را به طور جدی مد نظر قرار داد. دانشمندان معتقدند بیماری های پروستاتی می توانند نقش قابل ملاحظه ای در فعالیت جنسی داشته باشند . بزرگی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات می توانند میزان تمایلات و توانایی جنسی را کاهش دهند . هم چنین مصرف داروهای آنتی آندروژن برای کنترل رشد پروستات و کنترل سرطان در کاهش تمایلات و توانایی نقش موثری دارند ، زیرا در واقع این داروها مانع از تاثیر تستوسترون می شوند .
مطلب قابل بحث در اینجا این است که گروه کثیری از سالمندان و میانسالان که احتیاج به تست های پروستاتی دارند ، بی تفاوتی و بی توجهی نسبت به این مسئله از خود نشان می دهند . آنان ، به رغم مواجهه با تکرر ادرا ، کم فشاری ادرا ، اصطرار در دفع ادرار ، عدم دست یابی به نعوظ و ضعف در حفظ آن مراجعه به پزشک را به تعویق می اندازند . عدم توجه به مسائل جنسی و مشکلات پروستاتی در بلند مدت می تواند باعث ضررهای جنسی و ناتوانی دایمی گردد . معاینه پروستات از راه مقعد هنوز یکی از بهترین تست ها محسوب می گردد که شاید سبب خجالت بعضی مردان مخصوصا سالمندان گردد و گروهی از سالمندان به علت ناراحتی حاصل از انجام این تست ، از انجام ان خودداری می کنند . خوشبختانه سرطان پروستات اگر زودتر مورد معالجه قرار گیرد می تواند سالیان دراز با بیمار باشد و سبب مرگ وی نگردد . شاید از وظایف مهم کلنیک های مسائل جنسی ترغیب سالمندان به انجام معاینه های دوره ای پروستات برای تشخیص و درمان به موقع سرطان پروستات باشد.
