مراحل درمان زخم فشاری عبارتندز :
1 . کم کردن فشار
- اولین قدم در درمان زخم فشاری صرف نظر از اینکه در چه مرحله ای باشد . حذف فشار است که موجب تشکیل زخم شده است.
- جابه جایی و تغییر وضعیت بیمار به طور مکرر
- استفاده از سطوح حمایت کننده مثل انواع تشک های مواج
2 . خارج کردن بافت آسیب دیده و مرده
- برای اینکه بافت ها بهبود یابند ، باید اول از دست بافت های مرده رها شوند برای این اقدام از روش های گوناگون استفاده می شود که عبارتندز :
- عمل جراحی و خارج کردن بافت های مرده در محل زخم
- استفاده از وسایل شستشوی تحت فشار
- استفاده از مواد شیمیایی مخصوص که مانند آنزیم عمل کرده و بافت های مرده را در خود حل می کند.
3 . تمیز کردن و پانسمان مرتب زخم
4 . اقدامات تکمیلی
5 . درمان جراحی
درمان با اکسیژن پر فشار :
اخیرا سازمان بهداشت جهانی یکی از علت های مهم به وجود آمدن بسیاری از بیماری ها را کمبود اکسیژن اعلام کرده است . اکسیژن خالص خواص درمانی بسیاری دارد. هم اکنون پزشکان به قدرت معجزه گر اکسیژن پی برده اند و بسیاری از بیماران را با روش اکسیژن درمانی معالجه می نمایند این روش درمانی نشاط آور و فرح بخش بوده و کاملا بی خطر و ایمن است. درمان با اکسیژن پر فشار تکنولوژی جدیدی است که بر پایه تجربیات علمی و اصول فیزیکی ثابت شده است و بنا گردیده است ودر موارد خاصی این درمان اولین و تنها قدم درمانی برای بیمار خواهد بود و در بعضی موارد همراه با درمان های دارویی یا جراحی اعمال می شود. کالج پزشکان هایپر بار امریکا و انجمن پزشکی هایپر بار اکسیژن پر فشار را برای موارد زیر توصیه می نماید. این موارد عبارتندز :
انواع زخم ها
- زخم دیابتی
- زخم فشاری یا زخم بستر
- زخم هایی که ترمیم آنها به تاخیر افتاده
- زخم مقاوم به درمان
- زخم عروق محیطی
اکسیژن پر فشار چیست ؟
اکسیژن پر فشار نوعی روش درمانی علمی پزشکی است که در آن بیمار در یک محفظه بسته در معرض اکسیژن صد در صد خالص در فشاری بالاتر از فشار سطح دریا قرار گرفته و اکسیژن خالص را به طور متناوب استنشاق کند. وقتی فرد در داخل محفظه اکسیژن خالص را با فشار بالا استنشاق می نماید ، اکسیژن از طریق ریه ها به راحتی وارد خون شده و به صورت چشمگیر تعداد مولکول های اکسیژن محلول در پلاسمای خون را افزایش می دهد. مزایا و منفعت هایی که درمان با اکسیژن پر فشار به دنبال دارد به قرار زیر می باشد :
- افزایش میزان اکسیژن رسانی به بافت های آسیب دیده و بافت هایی که خون رسانی مناسب ندارند.
- تسریع در بهبودی انواع زخم ها از جمله ضایعات ناشی از جراحی ، زخم های دیابت ، زخم های فشاری و ...
- درمان عفونت های مقاوم به درمان های رایج
- افزایش فعالیت کلبول های سفید در مناطق جراحت دیده
نکات مهم در خصوص درمان انواع زخم های فشاری بستر
- در درمان زخم ها زمانی موفق هستیم که عامل ایجاد فشار را برطرف ساخته و همزمان با درمان به عوارض ایجاد شده بپردازیم. در درمان موثر زخم ، انتخاب پانسمان مناسب در کنار درمان های متداول از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
- نقش اکسیژن در فرایند زخم مورد بحث پژوهشگران و درمانگران زخم است. سلولهای اپتلیال برای تقسیم و حرکت نیاز به اکسیژن دارند. و نیز ثابت شده که اکسیژن به التیام زخم کمک می کند. سایر محققین نشان داده اند که افزایش اکسیژن موضعی در ترمیم انواع زخم ها تاثیر مثبت داشته و کاهش آن سبب تاخیر در روند التیام می گردد.
- بعضی از پانسمان ها مانند گاز و پنبه در زخم ذرات و الیاف ریزی به جا می گذارند که این ذرات به عنوان جسم خارجی محسوب و ممکن است باعث بروز عفونت و یا واکنش بافتی گردند.
- پانسمان هایی که به زخم می چسبند اغلب در هنگام بر داشتن درد زیادی ایجاد کرده و ممکن است قسمتی از بافت جدید از زخم را جدا کنند.
- پانسمان باید ترشحات اضافی و مضر ، میکرو ارگنیم ها و سلول های مرده را به خوبی جذب نماید.
- یک پانسمان ایده آل باید زخم را از تروما ، باکتری ، اشعه فوق بنفش و سایر عوامل آزاردهنده حفظ نماید. خواص و ویژگی های خود را به طور ثابت حفظ نموده ، یعنی در اثر تغییرات دوا و رطوبت خواص پانسمان مخصوص زخم بستر تغییر نکند.
- اگر بخواهیم زخم بدون عوارض التیام یابد پانسمان استریلی انتخاب و استفاده نمایید.
- پانسمان درمان زخم بستر باید شکل انعطاف پذیر و قابل انعطاف بوده و برای استفاده در سطح ناهموار بدن شکل مناسب داشته باشد.
- برخلاف عقیده رایج در خصوص خشک نگه داشتن زخم برای التیام سریعتر ، دکتر وینتر در سال 1962 ثابت نمود که التیام و ترمیم زخم زمانی که از یک پانسمان نگهدارنده مرطوب استفاده می شود بسیار سریعتر از زمانی است که زخم در معرض هوا خشک شود.
- بعدها صدها بررسی و تحقیق دیگر این نکته را تاکید نمودند و امروز این یک اصل بدیهی در درمان زخم محسوب می شود.
- محل زخم را تمیز نگه دارید . فقط از یک گاز استریل استفاده کنید. قیل از تمیز کردن زخم بستر ، دست هایتان را بشویید .
- محل زخم بستر و یا زخم دیابتیک را تمیز نگه دارید. فقط از یک گاز استریل استفاده کنید. قبل از تمیز کردن زخم دست هایتان را بشوئید. به خاطر داشته باشید که غذاهای مغذی بخورید. غذاهای سرشاز از ویتامین ها ، مواد معدنی و پروتئین های تحریک کننده ترمیم
- برای ممانعت از عفونت باید زخم بستر را تمیز نگه داشت . زخم مرحله یک را می توان مرتب با آب و صابون ملایم شستشو داد.
- گاهی اوقات زخم فشاری بستر آنچنان شدید شده و گسترش می یابد که منطقه وسیعی از پوست از بین رفته و بافت های زیرین آن مانند استخوان و تاندون ها بدون حفاظ می ماند. در این موارد ممکن است بدن نتواند بافت های جدیدی را بر روی استخوان یا تاندون و به صورت ایگزین پوست بسازد. این نوع زخم ها معمولا نیاز به عمل جراحی دارند.
درمان زخم های فشاری بستر
با توجه به عواملی که ذکر شد ، واضح است که جهت درمان کامل یک زخم تیمی از پزشکان ، پرستاران ، متخصصین تغذیه و کارشناس توانبخشی و افراد ی که تجربه ای در این زمینه دارند لازم است . هدف اصلی درمان ، تسریع مراحل ترمیم زخم بستر می باشد.
درمان زخم بستر دارای 2 مرحله اصلی به شرح زیر است :
1. شناخت و کنترل عوامل ایجاد و تشدید کننده زخم
2. فراهم نمودن محیط مرطوب و مناسب برای ترمیم در بهبود زخم به وسیله پانسمان مطلوب در زخم های فشاری باید فشار وارده به ناحیه زخم را به هر طریق ممکن کاهش داد.
پانسمان زخم بستر
برای در نظر گرفتن شرایط یک پانسمان مطلوب باید :
- ترشحات را از زخم فشاری پاک نمود
- به وسیله پانسمان محیط نمناک در اطراف زخم ایجاد کرد.
- پانسمان زخم بستر حتما باید استریل باشد.
- قطعات یا ذرات از پانسمان قبلی روی زخم باقی نماند.
- تعویض پانسمان در زمان مقرر و مناسب صورت گیرد.
- از مواد آلرژن استفاده نشود.
- پانسمان باید به شکلی باشد که در هنگام تحرک به پانسمان ضربه وارد نشود.
- پانسمان باید شکل انعطاف پذیر داشته و برای استفاده در سطح ناهموار بدن فرم پذیر باشد.
اولین