شاید لازم باشد تکنیک های جدیدی را به فرد امزش داد و یا از وسایل کمکی استفاده کرد تا از این طریق بتوان قدرت عضلانی او را افزایش و دامنه حرکت کاهش یافته وی را بهبود داد و نیز توان از دست رفته اش را جبران نمود . آموزش فعالیت های روزمره زندگی برای فرد معلول و یا سالمند زمانی آغاز می شود که درمانگر تشخیص دهد فرد از قدرت ، مهارت و تعادل کافی برای انجام تمرین ها برخوردار است . می توان تمرین ها را در یک محیط درمانی و یا در اتاق خواب و بستر فرد انجام داد . همکاری فرد برای دستیابی به بالاترین سطح استقلال ممکن ضروری است . شیوه هایی که در صفحات بعدی معرفی می شوند موجب شده است بسیاری از بیماران موفق شوند در انجام فعالیت های روزمره استقلال نسبی یا کاملی داشته باشند . برخی از مزایای این تمرین ها شامل افزایش دامنه حرکت ، افزایش قدرت عضلانی ، ارتقائتوان عمومی ، بهبود تعادل و افزایش انعطاف پذیری است . استقلال در انجام فعالیت های روزمره زندگی می تواند موجب افزایش عزت و اعتماد به نفس گردد . فرد می تواند با کمک درمانگر تصمیم بگیرد کدامیک از تمرینات را در بستر بیماری ، صندلی و یا بر روی صندلی چرخدار انجام دهد . با گذشت زمان ممکن است شیوه هایی که برای انجام کارهای روزمره استفاده می شود را تغییر داد .
شیوه های پوشیدن لباس های مربوط به اندام فوقانی برای فرد پاراپلژی و یا فردی که پاها و تنهاش فلج بوده والی دستهایش سالم می باشد
در ابتدا اگر مجبور به استفاده از بریس باشید ممکن است بخواهید از پیراهن هایی با سایز بزرگ استفاده کنید تا روی ان را بپوشاند اما پس از اینکه بریس را کنار گذاشتید معمولا پوشیدن لباس های بالا تنه کار مشکلی نخواهد بود . اگر با مشکلی مواجه شدید روش های زیر را امتحان کنید :
- پیراهن را روی زانوی خود قرار داده در حالیکه یقه آن به سمت باسن و برچسب آن رو به شما باشد .
- دست ها را در آستین قرار داده و آستین را تا آرنج بالا بکشید .
- لبه و یا پشت پیراهن را گرفته و از روی سرتان عبور دهید .
- پیراهن را روی بدنتان تنظیم و مرتب کرده و چنانچه دارای دکمه باشد ، دکمه های آن را ببندید .
شیوه پوشیدن لباس های مربوط به اندام تحتانی برای افراد پاراپلزی
- شلوار را به صورتی که پاچه های آن به سمت پایین تخت و جلوی آن به سمت بالا باشد ، روی تخت قرار دهید . برای اینکه بتوانید شلوار را به این حال در بیاورید ابتدا بالای شلوار را گرفته و پاچه آن را به سمت پائین تکان داده و روی تخت پهن کنید و یا به کمک چوب عصا شکل مخصوص لباس پوشیدن و یا گیره که در پاچه شلوار قرار می دهید این کار را انجام دهید .
- در حالی که صاف و پاهایتان را دراز کرده اید زانوهایتان را به نوبت با قلاب کردن ساعد ها زیر ران بالا آورده و سپس پای خود را وارد پاچه شلوار کنیدو یا پاهای خود را به وضعیت پای قورباغه در آورده ، یک پا را درون پاچه قرار داده سپس ساق را بلند کنید و همزمان با کمک گرفتن از دست مخالف و با فشار آوردن روی زانو ، پای خود را صاف کنید به طوری که داخل پاچه شلوار گردد. این عمل را برای پای دیگر نیز تکرار نمائید .
- وقتی هر دو پای شما وارد شلوار شد ، شلوار را تا روی ساق پای خود بالا بکشید ، اگر بریس می پوشید می توانید برای انجام این کار از چوب عصا شکل ویزه لباس پوشیدن و یا گیره کمک بگیرید . همانطور که نشسته اید شلوار را تا باسن بالا بکشید.
- داراز بکشید ، اگر قادر نیستید به تنهایی این کار را انجام بدهید می توانید از کنترل های تخت بیمارستانی استفاده کنید و با از این پهلو به آن پهلو شدن ، شلوار را روی باسن بالا بکشید .
شیوه های حمام کردن برای افراد پاراپلژی
در ابتدا با استفاده از اسفنج های حمام در تخت استحمام شوید . احنمالا قادر به شستشوی صورت و دست های خود هستید . اگر از بریس و یا هالو استفاده می کنید می توانید همانطور که در تخت دراز کشیده اید با باز کردن بریس یا قسمت جلوی جلیقه هالو ، سینه خود را شستشو دهید . برای شستن پشت خود به کمک نیاز دارید . یک اسفنج با دسته بلند می تواند به شما در شستن قسمت هایی از بدن که دسترسی به انها مشکل است ، کمک کند . شستشو در حالت نشسته وقتی بریس به تن دارید به علت سختی خشک کردن بدن توصیه نمی شود .
با گذشت زمان شیوه هایی که برای استحمام کردن یک فرد دارای ضایعه نخاعی استفاده می کنید را تغییر دهید . عوامل بسیاری مانند تعادل به هنگام نشستن بر روی صندلی حمام معلول و با توانایی شما در جا به جایی در این موضوع می باشند . شکل و وضعیت حمام منزل و تجهیزاتی که در حمام از قبیل دستگیره های حمامی جهت حفظ تعادل معلول و یا کمک به نشست و بلند شن از روی صندلی حمامی و همچنین نوار های ضد لغزش و یا کف پوش های حمامی ضر لیز خوردن سالمندان و معلولین تعبیه شده است و شیوه مورد استفاده شما برای حمام کردن از دیگر عواملی است که می تواند در میزان توانایی برای استحمام فرد سالمند و یا معلول ضایعه نخاعی تاثیر گذار باشد . بنا به توانایی تان می توانید از صندلی ویژه وان استفاده کنید و یا در کف وان بنشینید . استفاده از دوش دستی می تواند کمک خوبی باشد .
تعبیه میله هایی کمکی جهت حفظ تعادل و کمک کردن به نشستن و بلند شدن معلولین بر روی دیوار می تواند کمک خوبی باشد . استفاده از کف پوش های لاستیکی جهت جلوگیری از سر خوردن و لیز خوردن معلولین و سالمندان در زیر دوش و خارج از آن در داخل حمام و رختکن نیز ضروری می باشد . به همراه درمانگران می توانید به ارزیابی این موارد بپردازید و اگر نیاز داشتید ازکمک و تجربه مشاوران مجرب تیم همیار پزشکی مدیکال بازاردر زمینه مناسب سازی خانه معلولین و سالمندان بهرمند شوید . توجه داشته باشید میزان حساسیت بدن شما ممکن است تغییر کرده باشد لذا باید همیشه از میزان حرارت آب قبل ار استحمام ، مطلع باشید .قبل از وارد شدن به وان و یا زیر دوش رفتن ، دمای آب را با دست خود تست کنید ، این قسمت از بدن از حساسیت طبیعی برخوردار است . شاید لازم باشد یک دماسنج پلاستیکی و یا تنظیم کننده دما تهیه کنید . به خاطر داشته باشید سطح خیس لغزنده تر می باشد بنابراین باید در حمام در موقع استحمام سالمندان و معلولین محتاط تر بوده و از لوازم کمکی و ایمنی استحمام معلولین استفاده کنید . کف پوش لاستیکی ضد لغزش کف حمام را هم برای داخل و هم برای خارج وان و دوش در یاد داشته باشید .
آموزش پوشیدن لباس به معلولین ضایعه نخاعی پاراپلژی
در طول دوره ای که در بخش توانبخشی معلولین بستری هستید شیوه های زیادی برای پوشیدن لباس به شما آموزش داده می شود. تا با رسیدن به حداکثر سطح استقلال ممکن برای ترخیص آماده شوید . باید به خاطر داشته باشید برای اینکه بتوانید تا حد امکان مستقل باشید به صبر و تمرین نیاز دارید .بعضی از افراد برای اینکه از تخت به صندلی چرخ دار و یا ویلچر منتقل شوند لباس های مربوط به پایین تنه را در داخل رختخواب کاملا به تن می کنند . این امر به صرفه جویی در وقت و انرژی کمک می کند. بعضی ها معتقدند پوشیدن لباس های مربوط به بالا تنه ، زمانی که روی صندلی چرخ دار نشسته اند راحت تر انجام می شود چون در این حالت نسبت به وضعیت نشسته با پاهای دراز در بستر تعادل بیشتری دارند . کار درمانگر ضمن مشورت با شما تصمیم می گیرد کدام راه برای شما بهتر است و آموزش های لازم را ارائه می کند . تجهیزات کمکی بسیاری برای معلولین وجود دارد که می تواند لباس پوشیدن را برای شما راحت تر کند. گیره های با دسته بلند به شما کمک می کند به پاهایتان دسترسی داشته باشید . ویا جوراب پوش هایی وجود دارند که به شما در پوشیدن جوراب کمک می کنند . کاردرمانگر بر حسب نیاز نحوه استفاده از این وسایل را در طی مدتی که در بخش توانبخشی بستری هستید به شما آموزش خواهد داد .
انواع لباس های توصیه شده برای معلولین با صایعه نخاعی
- پوشیدن لباس های گشاد در طول روز مناسب تر است . اگر بریس و یا هالو بریس می پوشید لازم است از پیراهن هایی با سایز بزرگ تر استفاده کرده و یا در قسمت یقه لباستان برش هایی ایجاد کنید .
- پوشیدن و در آوردن لباس های جلو باز راحت تر است .
- لباس ها باید سبک و بدون درزهای پهن باشند .
- پارچه های نخی اجازه می دهند هوا جریان داشته باشد و باعث کاهش تعریق می شوند. پارچه های نایلونی تمایل به نگهداری حرارت و رطوبت دارند که می تواند روی پوست اثر بگذارد و پارچه های زبر باعث ساییدگی و تحریک پوست می شوند .
- از پوشیدن جوراب هایی که کش سفتی دارند خودداری کنید . جوراب ها باید راحت و اندازه باشند . هر گونه چروک و یا جنس فشار دهنده می تواند موجب فشار و کاهش جریان خون گردد. این موضوع شامل جوراب های واریس نیز می باشد .
- از پوشیدن شلوار و دامن های خیلی بلند و همچنین بلوزهای با استین خیلی بلند اجتناب کنید . چرا که ممکن است به چرخ های صندلی چرخدار و یا وسایل جلو برنده چرخ گیر کند . همچنین از پوشیدن پوشیدن لباس هایی که به کمر ، کشاله های ران و یا زیر بازو می چسبند خودداری کنید زیرا ممکن استن موجب ساییدگی شدید و ایجاد زخم های فشاری و یا زخم بستر شوند .
- هنگام نشستن بر روی صندلی چرخ دار و ویلچر ، شنل نسبت به کت های بلند ، راحت تر پوشیده و در آورده می شود. لباس های مخصوص افرادی که روی صندلی چرخدار می نشینند باید دارای زیپ های بلند تر ، کمربندهای با حلقه های پهن تر و شلوارهای گشاد با درزهای صاف خوابانده باشد .
- پاچه های شلوار و لبه های دامن باید 2/5 سانتی متر از حالت معمول بلند تر باشند چون اغلب موقع نشستن روی صندلی چرخدار ، به بالا کشیده می شوند . کفش و کتانی نیز باید نیم تا یک سایز بزرگ تر از سایز عادی پای شما باشد در غیر این صورت می تواند باعث تورم پا شده و یا در نواحی استخوانی ایجاد زخم فشاری و یا زخم بستر نماید .