مراقبت از پوست افراد مستعد به زخم بستر
رعایت نکات ایمنی در آشپزخانه در حهت جلوگیری از آسیب هایی که منجر به ایجاد زخم بستر خواهند شد
آشپزخانه به دلیل وجود وسایل گرمازا و سرما زا از قبیل اجاق گاز ، کتری ، سماوردر کنار وجود وسایل برنده مانند چاقو می تواند یک مکان ناامن در منزل برای سالمندان و افراد الزایمری به حساب آید. برای مثال ممکن است قسمت هایی از بدن فرد قادر نباشد گرما یا سرما را احساس کند . این خود می تواند خطر به وجود آمدن آسیب ها را دو چندان کند. اطلاع دقیق از محل قسمت های فاقد حس می تواند کمک زیادی در پیشگیری از سوختگی های احتمالی نماید.
- در موقع تهیه و تدارک غذا ، فرد باید دقت کند که سطوح این ادوات خیلی داغ نباشد از جمله لبه های بالا و پایین ، دسته و یا کف وسائلی مانند توسترها ، سرخ کن ، کتری و یا قوری
- در موقع کار کردن و مجاورت با ظرفشویی ، بایستی توجه نمود که پائین ظرفشویی و لوله های آب گرم ممکن است خیلی گرم شده باشند . لذا بهتر است که این قسمت ها کاملا عایق بندی شده باشند.
- موقع حمل و نقل و جا به جایی غذاها و نوشیدنی های گرم بایستی فرد مراقب باشد که از نگهداشتن آنها روی ناحیه شکم و یا بین پاها ی خود پرهیز نماید. استفاده از یک میز مناسب یا سینی با لبه های محصور و مناسب برای جا به جایی اقلام مورد نیاز چهت جلوگیری از سوختگی ها می تواند مفید باشد.
- فرد سالمند باید دقت داشته باشد که مشابه مراقبت های فوق الذکر در حمام از جمله در محل شیر آلات و لوله های آبگرم نیز صورت می گیرد. همچنین همگام تنظیم شیر آبگرم و استفاده از آن
- شخص سالمند باید مراثب باشد که از نشستن نزدیک به محفظه گرم کن ها یا اجاق ها ، شومینه ها و سونا و غیره خودداری نماید. همچنین باید به خاطر داشت که قسمت های فلزی روی صندلی چرخدار می توانند بیش از حد گرم شوند و باعث بروز سوختگی ها گردند.
مراقبت از پوست افراد مستعد به ابتلا به زخم بستر در حین سفر
- مسافرت به وسیله خودرو ، هواپیما ، اتوبوس یا قطار می تواند هر کدام به نوبه خود خطراتی را برای پوست ایجاد نماید.
- در مسافرت در صورت امکان ، فرد سالمند بایستی از وسایل حذف فشار به منظور افزایش ضریب حفاظتی خود استفاده نماید.
- هنگام استفاده از هر نوع وسیله ای ، در نظر گرفتن تدابیر مراقبتی از پوست بسیار حائز اهمیت است.
- در هنگام استفاده از صندلی چرخدار مخصوص حمام باید ضمن حفظ وضعیت و طرز قرار گیری صحیح بدن فرد ، حداکثر استقلال را نیز برای سالمندان فراهم آورد . در این راستا مراقبت از پوست و پیشگیری از هرگونه فشار های احتمالی مسائل مهمی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
- تشکچه های لایه دار و روکش دار می توانند به کاهش خطر فشار های وارده کمک کنند . این تشکچه ها در اندازه و اشکال مختلف طراحی و ساخته شده اند و در دسترس شما می باشند.
- استفاده مداوم و طولانی مدت از این تشکچه ها منجر به فشرده شدن لایه ها بر روی سطح تشکچه شده و در نتیجه بعد از اندک مدتی کارایی لازم جهت کاهش فشار ها و در نتیجه جلوگیری از ایجاد زخم بستر در سالمندان را نخواهد داشت. در تشکچه هایی گه لایه های فوم دارند ، این لایه ها معمولا به طور کامل کاهش فشار را فراهم نمی کنند . لذا باید از نشستن طولانی مدت روی این سطوح اجتناب کرد. همچنین چنانچه اشاره شد بررسی دقیق پوست بدن سالمند پس از استحمام بسیار مهم است .
- نکات مراقبتی خاص نیز ، در موقع جا به جا شدن از روی صندلی حمام باید مورد توجه قرار گیرد ، برای مثال لازم است که فرد از سائیدگی یا مالیدن شدن بدن خود برروی لبه نشسمنگاه چرخ ها ، اهرمهای ترمز یا هر قسمتی از ویلچر و یا صندلی حمام اجتناب نماید. فرد سالمند باید به خاطر داشته باشد ، احتمال بروز خراش یا پارگی پوست در موقع جا به جایی های کوچک نیز محنمل تر است.
- استفاده اختصاصی از بالابر و تسمه نقاله و اطمینان از تدابیر مراقبتی مربوط به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ضمن اینکه بالابر متحرک بایستی تکیه گاه مناسب و وضعیت مطلوبی را در جریان بالابردن و جا به جایی فرد ایجاد کند. لازم است فاصله ایمنی مناسبی بین مناطق آسیب پذیر پوست و تجهیزات تسمه نقاله و بالابر در نظر گرفته شود.
- تسمه و یا ژاکت لیفت تراک های حمل بیمار در انواع مختلف از جنس توری یا برزنتی و به صورت لایه دار و بدون لایه وجود دارند. فرد باید جهت انتخاب تسمه نقاله مناسب ، انواع مختلف آن را آزمایش نموده و یکی از مناسب ترین آنها را جهت استفاده انتخاب نماید.
- فرد باید اطمینان حاصل نماید که ژاکت یا جلیقه لیفت حمل بیمار در مناطق تماس با پوست کشیده نشود ، به عنوان مثال لازم است پاهای فرد سالمند و یا بیمار به نحوی بالا برده شود که تسمه لیفت تراک به آسانی مورد استفاده قرار گرفته یا برداشته شود، به طوریکه هیچ گونه سائیدگی برای پوست ایجاد نکند. مخصوصا اگر پوست یا تسمه بالابر حمل بیمار خیس باشد ، بروز آسیب و ایجاد ضایعه پوستی محتمل تر است.
- فرد باید مراقب باشد که نوار تسمه بالابر حمل بیمار تاب خوردگی نداشته باشد و یا در زیر پاها به صورت توده جمع و یا مچاله نشده باشد . این مسئله از لحاظ کاهش اثرات نیروهای تنشی و برشی در موقع بالا کشیدن شخص سالمند بسیار حائز اهمیت است . ضمنا فرد سالمند و یا بیمار نباید بعد از جا به جایی و استقرار در محل مورد نظر ، به نشستن بر روی لیفت تراک حمل بیمار ادامه دهد و بایستی سریعا تسمه نقاله بالابر را از بدن جدا نماید.
- نکته بسیار مهم این است که تجهیزات مورد استفاده بایستی در هر زمانی در شرایط مطلوب و با وضعیت بدن فرد متناسب باشند . به طور مثال چنانچه هر گونه تغییر قابل ملاحظه ای در وزن یا شکل بدن و یا از این قبیل تغییرات ایجاد شود ممکن است نیاز باشد که تجدید نظری در انتخاب آنها صورت پذیرد و با توجه به شرایط موجود به منظور پیشگیری از هر گونه ضایعه جدید تجهیزات توانبخشی و وسایل مورد نیاز تدارک دیده شود.
بر طبق یافته ها و تجربیات انجام شده بهبود زخم فشاری در افراد سالمند به زمانی طولانی تر احتیاج دارد و محاسبات بهبودی بر حسب هفته ، این نتیجه گیری را تایید می نماید و این تاخیر بهبودی متناسب با سن است. جنسیت بیمار تاثیری در سرعت بهبودی زخم بستر ندارد. به نظر بهبودی در زمان سرعت کمتری دارد. صحت نتیجه آمار تحت تاثیر مدت ضایعه و سن افراد و تعداد کمتر زنان بوده است و تا حدودی اعتبار کمتری خواهد داشت.
طبیعی است که هرچه زخم وخیم تر باشد مدت بهبودی آن طولانی تر خواهد بود و بر طبق مطالعات مستعدترین و شایع ترین نقاط برای زخم فشاری ناحیه خاجی و زائده گردن استخوان ران است که احتیاج به پیوند خواهند داشت . درجه بهبودی زخم در نقاط مختلف کم و بیش یکسان خواهند بود. در ضمن کسانی که از تشک مواج استفاده می کنند درصد کمتری دچار عارضه زخم بستر شده و علی رغم بودن مدت طولانی در بستر و عدم تغییر وضعیت کمترین آسیب را داشته اند . لازم به ذکر است که تغذیه ، بهداشت فردی ، پرستاری و رسیدگی به موقع و استفاده از تجهیزات متناسب عوامل بسیار موثری در بهبودی و تسریع در درمان زخم های فشاری می باشند.
تشک های مواج می توانند علاوه بر پیشگیری از ایجاد زخم های بستر ، در درمان این زخم ها نیز موثر باشند و این امر ضمن ایجاد راحتی برای واحدهای مختلف پرستاری و به خصوص افرادی که مستقیما از بیماران مراقبت می کنند از تحمیل هزینه های سنگین درمان و مراقبت ویژه نیز جلوگیری بعمل آورد .