تغییرات ایجاد شده در عملکرد پوست پس از آسیب نخاعی
بعد از اسیب نخاع ، پوست توانایی اش برای حفاظت بدن در برابر عوامل مضر را از دست می دهد . اعصاب پوستی که پایین تر از سطح اسیب نخاع قرار دارند ، به علت آسیب وارده به نخاع قادر به فرستادن اطلاعات صحیح به مغز نیستند . در نتیجه فرد معلول اسیب نخاعی نمی تواند تفاوت بین گرما و سرما را تشخیص دهد . وی نمی تواند محل سنجاق زدن و تحریکات جزئی را حس کند و متوجه حرکت پاهایش توسط فرد دیگر شود . به عبارت دیگر جا به جا شدن پاهایش را احساس نمی کند . فرد معلول ضایعه نخاعی در صورتی که به اندامش نگاه نکند ، نمی تواند بگوید پاها ، بازوان و یا انگشتانش در کجا قرار دارند . زخم های فشاری یا زخم بستر عارضه ای است که ممکن است متعاقب آسیب نخاعی رخ دهد . این نوع زخم بستر ، آسیب بافتی است که در اثر فشار ایجاد می شود . محل زخم فشاری معمولا روی یک برجستگی استخوانی قرار دارد. در این مقاله اطلاعاتی در مورد چگونگی مراقبت از پوست ، پیشگیری از زخم های فشاری و نحوه مراقبت از زخم بستر ، درصورت ایجاد ، بدست خواهید آورد . روش مراقبت در برابر عوامل زیان آور محیط و چگونگی بررسی پوست به طور منظم جهت پی بردن به مشکلات بالقوه را فراخواهید گرفت .
سالم نگه داشتن پوست در افراد معلول ضایعه نخاعی
بعد از اسیب نخاعی ، پوست به مراقبت روزانه و توجه زیاد نیاز دارد . باید ساعاتی در روز به پاکیزه نمودن پوست ، بررسی ان از لحاظ بروز مشکلات احتمالی و حرکت دادن به بدن برای رساندن مقدار مناسبی خون به پوست اختصاص یابد و در ضمن باید به طور صحیح غذا خورده و مایعات آشامیده شوند تا پوست سالم بماند .
- فرد معلول دارای ضایعه نخاعی هر روز با صابون ملایم و آب گرم ، حمام شود . توجه ویژه ای به ناحیه تناسلی وجود داشته باشد . ناحیه زیر مهره خاجی که همان بخش پائینی کمر می باشد تمییز و خشک گردد . در صورت نیاز برای حمام فرد دارای ضایعه نخاعی می توان از صندلی حمام چرخدار و یا صندلی های دیواری و یا پایه دار حمامی استفاده کرد . استفاده از دستگیره های ایمنی حمامی در حفظ تعادل فرد دارای ضایعه نخاعی کمک شایانی خواهد کرد .
- پوست از عرق ، ادرار و مواد دفعی پاک شود . این کار از تحریک پوست و ایجاد راش و زخم فشاری بستر جلوگیری می کند .
- در صورت دفع غیر ارادی ادرار یا مدفوع ، فورا پوست محل دفع ، شسته و خشک شود .
- از پاک کردن پوست با مواد پاک کننده قوی که چربی های ان را از بین می برد به ویژه هر ماده دارای الکل اجتناب شود . الکل باعث خشکی پوست و ایجاد ترک در آن و در نتیجه به وجود آمدن محلی برای ورود باکتری ها می شود .
- چین و چروک های ملحفه های بستر باید صاف شود و ملحفه ها باید خشک و تمیز گردد.
- کرم ها و لوسیون ها ممکن است برای پوست فد دارای ضایعه نخاعی مفید باشند یا نباشند . قبل از استفاده از آنها باید با پزشک یا پرستار مشورت شود.
چرخیدن در بستر و نحوه قرار گیری در آن توسط افراد معلول دارای آسیب نخاعی
- وقتی فرد در بستر دراز کشیده است ، باید حداقل هر دو ساعت یک بار خود را جا به جا کند ، به ویژه وقتی که روی تشک مواج مخصوص زخم بستر نخوابیده باشد . در صورتی که خودش به تنهایی قادر به جا به جا شدن نباشد ، از فرد دیگری برای چرخیدن از یک پهلو به پهلوی دیگر یا برای دمر به شکم یا به پشت خوابیدن کمک بگیرد . در صورتی که پوست فرد مقاومت کمتری داشته باشد و فواصل زمانی دو ساعته را نتواند تحمل کند ، نیاز است تا بیشتر جا به جا شود و در صورتی که قدرت تحمل پوست بیشتر باشد می توان فاصله زمانی بین جا به جا شدن ها را افزایش داد . برای دانستن فرا رسیدن زمان چرخش ، از یک ساعت شماطه دار استفاده می شود. در صورت نیاز به ماندن در بستر برای زمان طولانی تر ، لازم است یک برنامه چرخش منطم ، تنظیم و اجرا شود .
- وقتی فرد در وضعیتی قرار می گیرد ، باید مطمئن شود بدنش در راستای صحیح است . برای مثال شانه ها ف استخوان های لگن و پاها در امتداد یک خط راست قرار دارند .
- از بالش ، پتوی لوله شد ه یا وسایل حمایت کننده دیگر ، برای قرار گرفتن در وضعیت صحیح استفاده می شود . نباید ملحفه های بستر به دور فرد پیچیده شوند تا فرد بتواند آسانتر تغییر وضعیت دهد .
معاینه پوست فرد بستری برای جلوگیری از ایجاد زخم فشاری بستر
- پوست باید به طور روزانه از نظر قرمزی ، ترک خوردگی ، ساییدگی ، راش ، جوش یا هر گونه اختلال دیگری چک شود . به علاوه ، ناحیه تناسلی نیز از نظر وجود راش و جوش بررسی گردد . فرد معلول می تواند از یک آینه دسته بلند برای دیدن نواحی غیر قابل مشاهده مستقیم استفاده کند . اگر به وجود ناحیه ای قرمز رنگ پی برده شود ، باید ناحیه تا وقتی که قرمزی کاملا ناپدید شود ، زیر نظر گرفته شود .
- بدن فرد معلول بستری در تخت باید آنقدر در بستر بالا رود که لیز نخورد . این کار به پیشگیری از آسیب های ناشی از اصطکاک بدن با ملحفه ها کمک و لایه محافظ پوست را از ساییدگی دور می کند .
- باید از دراز کشیدن طولانی مدت در بستر خودداری کرد و هر روز از بستر خارج شد .
- در صورت استفاده از هر گونه بریس یا قالب گچی ، پوست زیر آن بررسی شود و اگر خود فرد قادر به این کار نیست ، از کسی بخواهد که زیر آن را حداقل دو بار در روز از نظر هر گونه ضایعه ای بررسی کند . فرد باید مطمئن شود بریس به طور صحیح بسته شده و نه خیلی سفت و نه خیلی شل باشد .
چگونگی بررسی و معاینه پوست برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر
- هر روز باید پوست بدن شخص بیمار ، از نظر هر کونه علائمی مانند قرمزی ، تغییر رنگ پوست ، کهیر و یا خراش بررسی شود . پی بردن به مشکلات در مراحل اولیه ، به پیشگیری از ایجاد زحم بستر کمک می کند .
- حداقل دو بار در روز پوست بررسی شود . اغلب ، صبح و زمان خوابیدن در شب ، مناسب ترین زمان هستند . استفاده از اینه برای معاینه پوست ، به فرد کمک می کند کل نواحی پوست را ببیند . باید همه مناطق پوست بررسی شوند . ولی توجه ویژه به نواحی که به طور مستقیم روی برجستگی استخوانی هستند ، ضروری است . مثل قوزک هر دو پا ، آرنج ها و دنبالچه .
- شکل موسوم به نواحی مستعد برای ابتلا شدن به زخم بستر را ببینید . نواحی مستعد نواحی هستند که احنمال بیشتری برای ابتلا به زخم های فشاری بستر دارند . تصاویر مناطقی را که ممکن است مشکلات در آن رخ دهند و وضعیت هایی که معمولا مسائل در آن شرایط روی می دهند را نشان می دهند .
- اگر زخم فشاری بستر در حال بهبود و یا ناحیه ای دارای مشکل وجود دارد ، باید محل بیش از دو بار در روز بررسی شود .
- اگر لکه ای قرمز رنگ ، پوست دارای آسیب و ترک ، ضایعه جوش مانند یا مشکلات دیگر مشاهده شوند ، چه باید کرد ؟ برای اطلاع از این موضوع به مقاله انچه در مواقع مشاهده یک زخم فشاری بستر بالقوه انجام داد مراجعه شود .
تغذیه فرد بیمار بستری برای جلوگیری از ایجاد زخم فشاری
- باید از مصرف رژیم غذایی متعادل شامل غذاهایی از هر چهر گروه غذایی اطمینان حاصل شود تا از تغذیه صحیح مطمئن شد . یک رژیم غذایی متعادل شامل : انواع گوشت ، لبنیات ، سبزیجات ، حبوبات ، غلات و میوه جات می باشد .
- یک رژیم غذایی صحیح و مناسب باعث می شود بدن انرزی کافی داشته باشد و لایه ای از چربی زیر جلدی به صورت بالشتک و محافظ طبیعی روی برجستگی های استخوانی قرار گیرد . تغذیه ناکافی باعث می شود بافت بدن نتواند به آسانی وقتی که رژیم غذایی مناسب است ، بازسازی شود یا سالم بماند و یا با عفونت مبارزه کند.
- بایستی در طول روز مقدار مایعی که برای حفظ وضعیت خوب پوست توصیه شده ، نوشیده شود .
قرار گرفتن در معرض نورآفتاب برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر
- اگر فرد برای بیش از پانزده دقیقه در افتاب قرار بگیرد ، از ضد آفتاب استفاده نماید . از کلاهی با لبه پهن استفاده شود و از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات 10 صبح تا 3 بعدازظهر اجتناب گردد .
بررسی تجهیزات مورد استفاده فرد معلول ضایعه نخاعی برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر
تاثیرگرما و سرمای بیش از حد در ایجاد زخم بستر
- بعد از آسیب نخاع ، بدن به گرما یا سرمای زیاد واکنش نشان نمی دهد . فر معلول با ضایعه نخاعی به علت تغییرات در گردش خون و فقدان حس پوستی ، نسبت به سرمازدگی در هوای سرد مستعد تر است . در ضمن وی به علت کاهش در توانایی تنظیم دما و تغییرات صورت گرفته در توان عرق کردن ، برای گرما زدگی و سایر بیماری ها و ناحوشی های ناشی از گرما مستعد تر می باشد .
